Απαραίτητη προϋπόθεση για τις επιχειρήσεις, που κάνουν χρήση των μέτρων στήριξης της Κυβέρνησης, είναι η διατήρηση των θέσεων εργασίας, κάτι που, για τη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, ισχύει έως το τέλος του προσεχούς Απριλίου.
Ωστόσο, πολλά είναι τα ερωτήματα για τους εργαζόμενους ή υπάρχουν ακόμη και περιπτώσεις όπου με διάφορες "δικαιολογίες" οι εργοδότες προχωρούν σε απολύσεις. Από το υπουργείο Εργασίας, τους εργατολόγους και τις οργανώσεις των εργαζομένων καθίσταται σαφές ότι οι επιχειρηματίες δεν πρέπει να προχωρούν σε απολύσεις χωρίς λόγο, αλλά ούτε και να προχωρούν σε καταχρηστικές συμπεριφορές.
Εξυπακούεται ότι όσοι κάνουν χρήση των ευνοϊκών διατάξεων για προστασία από τις συνέπειες του κορωνοϊού δεν μπορούν να προχωρήσουν σε απολύσεις, καθώς σε μια τέτοια περίπτωση αυτές είναι άκυρες. Μέχρι στιγμής, τα μέτρα απαγόρευσης καταγγελίας των συμβάσεων εργασίας τηρούνται, αλλά υπάρχουν και αρκετές "μαύρες" εξαιρέσεις, όπου, ωστόσο, το δίκιο είναι με το μέρος των εργαζομένων.
Πότε δεν απολύεται ο εργαζόμενος
Η απαγόρευση απολύσεων ισχύει για όσες επιχειρήσεις έκλεισαν με κρατική εντολή, ενώ το ίδιο ισχύει και για τις επιχειρήσεις που εντάσσονται στο πρόγραμμα "Συν-Εργασία".
Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 της Κοινής Υπουργικής Απόφασης, όσοι κάνουν χρήση των μέτρων επιδότησης, ασφαλιστικών εισφορών και φορολογικών διευκολύνσεων, τότε, εφόσον εντάσσονται στο πρόγραμμα "Συν-Εργασία", πρέπει να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό προσωπικού, τουλάχιστον έως τις 31/12/2020 και για όσο διάστημα συνεχίζεται το πρόγραμμα, με βάση τις αποφάσεις για παράταση του lockdown.
Όσοι εργαζόμενοι έχουν τεθεί σε αναστολή σύμβασης εργασίας δεν οφείλουν να παρέχουν την εργασία τους και οι επιχειρήσεις - εργοδότες δεν οφείλουν αποδοχές, καθώς έκλεισαν με εντολή δημόσιας αρχής και επιπλέον υπεισέρχονται λόγοι ανωτέρας βίας.
Το πλαίσιο αυτό ισχύει για όλες τις σχετικές περιπτώσεις από τις 18 Μαρτίου, ενώ θα παραταθεί για όσο χρειαστεί ανάλογα με το διάστημα στο οποίο θα ισχύουν τα απαγορευτικά μέτρα για την αποτροπή εξάπλωσης του κορωνοϊού.
Πέραν των παραπάνω, απαγόρευση καταγγελίας σύμβασης ισχύει και για τις επιχειρήσεις και τους εργοδότες που πλήττονται με βάσει τον Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητας. Η διαφορά που υπάρχει ανάμεσα σε αυτήν την περίπτωση και στις κλειστές επιχειρήσεις με εντολή δημόσιας αρχής είναι ότι στις εν λειτουργία πληττόμενες επιχειρήσεις η ρητή απαγόρευση απόλυσης αφορά το σύνολο του προσωπικού και ισχύει για όλην τη διάρκεια της αναστολής των συμβάσεων εργασίας.
Με βάση τον νόμο, οι επιχειρήσεις και οι εργοδότες που κάνουν χρήση του συγκεκριμένου μέτρου δεσμεύονται ότι μετά τη λήξη του χρόνου της αναστολής των συμβάσεων εργασίας του προσωπικού τους, δηλαδή μετά τη λήξη των 45 ημερών, πρέπει να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας για άλλες 45 μέρες για όλους τους εργαζόμενους και με τους ίδιους όρους εργασίας.
Από την άλλη πλευρά, εκτός των περιορισμών για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας, υπάρχουν και οι περιπτώσεις που δεν ισχύει η δέσμευση αυτή.
Τέτοιες περιπτώσεις είναι οι εξής:
1. Όταν ο εργαζόμενος αποχωρεί από την επιχείρηση με οικειοθελή αποχώρηση.
2. Όταν αποχωρεί για λόγους συνταξιοδότησης.
3. Όταν ο εργαζόμενος απασχολείται με σύμβαση ορισμένου χρόνου και αυτή
λήγει μετά τη λήξη της αναστολής.
Η αναστολή των συμβάσεων εργασίας δεν είναι εργοδοτική υποχρέωση, όταν μια επιχείρηση πλήττεται και δεν ανήκει σε αυτές που έκλεισαν προσωρινά με κρατική εντολή. Αυτό σημαίνει ότι είναι στη διακριτική ευχέρεια των επιχειρήσεων και των εργοδοτών να καθορίσουν τις ανάγκες τους με βάση τις επιπτώσεις της πανδημίας στα οικονομικά τους.
Ποιοι εργοδότες μπορούν να δείξουν την έξοδο
Όσες επιχειρήσεις ανήκουν στη λίστα των πληττόμενων με βάση τον Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητας μπορούν να προχωρήσουν στην απόλυση προσωπικού, εφόσον δεν κάνουν χρήση των μέτρων στήριξης του κράτους.
Δηλαδή, αν μια υγιής επιχείρηση, που παρουσιάζει πτώση τζίρου άνω του 20%, δεν επέλεξε να ενταχθεί στα ευνοϊκά μέτρα αναβολής πληρωμών και λοιπών υποχρεώσεων, τότε, μπορεί να απολύσει με τον... νόμο, σύμφωνα βεβαίως με τις προϋποθέσεις που ορίζει η εργατική νομοθεσία.
Επιπλέον, οι επιχειρήσεις που παρέμειναν σε λειτουργία από τις 18 Μαρτίου ανελλιπώς, όπως σούπερ μάρκετ, φαρμακεία, πρατήρια, συνεργεία κλπ., μπορούν να προχωρήσουν σε απολύσεις.
Όμως, αν κάποιες επιχειρήσεις παραμείνουν σε λειτουργία και κάνουν χρήση έκτακτων χρηματοδοτικών εργαλείων στήριξης, όπως η Επιστρεπτέα Προκαταβολή, ή έχουν πάρει αναστολή καταβολής των ασφαλιστικών και φορολογικών τους υποχρεώσεων, τότε υπόκεινται στη ρήτρα διατήρησης των θέσεων εργασίας.
Στην περίπτωση της καταγγελίας με προειδοποίηση, ως χρόνος αναγγελίας λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος της προειδοποίησης. Συνεπώς, σε περιπτώσεις που η προειδοποίηση είχε γίνει πριν τον χρόνο επιβολής της απαγόρευσης απόλυσης η συγκεκριμένη καταγγελία μπορεί να θεωρηθεί κατ’ αρχήν έγκυρη, εφόσον τηρούνται και οι υπόλοιπες νόμιμες προϋποθέσεις, ακόμη και αν τα αποτελέσματα αυτής επέλθουν κατά το χρονικό διάστημα αναστολής της σύμβασης εργασίας.
Ωστόσο, όπως λένε οι εργατολόγοι, δεν αποκλείεται μια τέτοια απόλυση να θεωρηθεί και πάλι άκυρη και να καταγγελθεί από τον εργαζόμενο ως καταχρηστική.
Σύμφωνα με τους εργατολόγους, οι συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου λύονται αυτοδικαίως με τη λήξη του συμφωνηθέντος χρόνου που αναγράφεται στη σχετική δήλωση.
Ωστόσο, η σύμβαση ορισμένου χρόνου, μπορεί να καταγγελθεί από τον εργοδότη πριν τη λήξη της, όταν αυτός επικαλείται "σπουδαίο λόγο". Ο όρος αυτός έχει προκαλέσει μεγάλη διχογνωμία ακόμη και στους εργατολόγους, αλλά σύμφωνα με τη νομοθεσία, ως "σπουδαίος λόγος" θεωρείται κάποιο γεγονός στη διάρκεια της σύμβασης, εξαιτίας του οποίου είναι αδύνατη η συνέχιση της σύμβασης εργασίας σύμφωνα με τους κανόνες της "καλής πίστης".
Ένας "σπουδαίος λόγος" τον οποίο μπορεί να επικαλεστεί ο εργοδότης είναι ότι στο πλαίσιο της "καλής πίστης" ο εργαζόμενος παραβίασε τις συμβατικές υποχρεώσεις του.
Δηλαδή, μπορεί να αργούσε να προσέλθει στην εργασία του ή να επιδείκνυε "απροθυμία" συνεργασίας. Τέτοιες πρακτικές είναι συνήθεις από πολλές επιχειρήσεις, οι οποίες, προκειμένου να προχωρήσουν σε απολύσεις, επικαλούνται διάφορους τέτοιους λόγους, οι οποίοι μπορεί να ισχύουν εν μέρει και να μη συνιστούν ουσιαστικό "σπουδαίο λόγο" για απόλυση, ή να μην ισχύουν καθόλου, με αποτέλεσμα η επιχείρηση και ο εργαζόμενος να δίνουν συνέχεια στα... δικαστήρια.
Με βάση την εργατική νομοθεσία, περιπτώσεις που αφορούν στον επιχειρηματικό κίνδυνο του εργοδότη δεν μπορεί να εμπίπτουν στην έννοια του σπουδαίου λόγου, καθώς ο εργοδότης είναι εκείνος που φέρει την αποκλειστική ευθύνη για την πορεία της επιχείρησής του.
Άρα, αν η οικονομική πορεία της επιχείρησης επιδεινώθηκε λόγω των συνεπειών της πανδημίας, ο συγκεκριμένος εργοδότης εξυπακούεται ότι προσφεύγει στα κρατικά μέτρα στήριξης, οπότε, σε αυτήν την περίπτωση, αναλαμβάνει πλήρως και την υποχρέωση για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας.
Άρα, όταν η επιχείρηση προστατεύεται από τα κρατικά μέτρα στήριξης, δεν μπορεί να επικαλεστεί "σπουδαίο λόγο" για να απολύσει εργαζόμενους. Αν δεν έχει ενταχθεί σε αυτά και θέλει να απολύσει, τότε πρέπει να δικαιολογείται ο "σπουδαίος λόγος" από την απειλή της βιωσιμότητάς της, και όχι από κάποιον άλλον άσχετο λόγο.
Τι ισχύει για τους υπαλλήλους ορισμένου χρόνου
Εφόσον ο εργοδότης καταγγείλει μια σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου πριν τη λήξη της, τότε δεν θα μπορεί να ενταχθεί στα ευνοϊκά πακέτα ρευστότητας και αναστολής φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων.
Οι καταγγελίες συμβάσεων ορισμένου χρόνου, που λήγουν αυτοδικαίως, δεν θεωρούνται καταγγελίες και δεν εντάσσονται στη ρήτρα διατήρησης των θέσεων εργασίας.
Επιπλέον, πρέπει να σημειωθεί ότι, λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας, οι συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου, που λήγουν μετά την απαγόρευση της επιχειρηματικής δραστηριότητας κατόπιν κρατικής εντολής, τίθενται επίσης σε αναστολή. Άρα, μετά το τέλος του διαστήματος της αναστολής, οι συμβάσεις αυτές συνεχίζονται για τον συμφωνημένο χρόνο που υπολείπεται.
Τέλος, οι συμβάσεις εργασίας εργαζομένων με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου σε επιχειρήσεις - εργοδότες που πλήττονται σημαντικά βάσει ΚΑΔ και δεν έχουν λήξει, μπορούν να τίθενται σε αναστολή.
Αυτό σημαίνει ότι, μετά το πέρας του διαστήματος της αναστολής, δηλαδή μετά από 45 ημερολογιακές ημέρες από τη σχετική δήλωση στο Πληροφοριακό Σύστημα "ΕΡΓΑΝΗ", συνεχίζονται για τον συμφωνημένο χρόνο που υπολείπεται.
Ακολουθήστε το Lykavitos.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
