Τη μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου θα βιώσουν σήμερα, Κυριακή (21/12), οι πολίτες, καθώς ο Ήλιος βρίσκεται στο χειμερινό ηλιοστάσιο.
Με το φαινόμενο αυτό ξεκινά και τυπικά ο φετινός χειμώνας στην Ελλάδα και γενικότερα στο βόρειο ημισφαίριο.
Το χειμερινό ηλιοστάσιο είναι η στιγμή κατά την οποία ο Ήλιος φαίνεται να «σταματά», βρισκόμενος ακριβώς πάνω από τον Τροπικό του Αιγόκερω, το νοτιότερο γεωγραφικό πλάτος στο οποίο φτάνει κάθε χρόνο.
Το φαινόμενο αυτό χαρίζει τη μεγαλύτερη ημέρα του χρόνου στο νότιο ημισφαίριο, με τον Ήλιο να φτάνει στη μέγιστη γωνία του στον ουρανό.
Αντίθετα, στο βόρειο ημισφαίριο η διάρκεια της ημέρας είναι η μικρότερη, με τον ήλιο να προσφέρει μόνο λίγες ώρες φωτός.
Η λέξη «ηλιοστάσιο» προέρχεται από τη λατινική λέξη sol που σημαίνει «ήλιος» και το sistere, που σημαίνει «σταματώ ακίνητος».
Πώς καθορίζεται η ημέρα του χειμερινού ηλιοστασίου
Ο λόγος πίσω από αυτές τις μεγάλες διακυμάνσεις στη διάρκεια της ημέρας είναι η κλίση της Γης. Ο πλανήτης μας έχει κλίση γύρω από τον άξονά του κατά περίπου 23,5 μοίρες.
Τον Ιούνιο, το Βόρειο Ημισφαίριο γέρνει προς τον Ήλιο, με αποτέλεσμα ο ήλιος να ακολουθεί υψηλότερη και μεγαλύτερη τροχιά στον ουρανό. Αντίθετα, μέχρι τον Δεκέμβριο, γέρνει μακριά από τον Ήλιο, με το τόξο του φωτός να γίνεται χαμηλότερο και μικρότερο.
Τα καλά νέα για όσους έχουν κουραστεί από τις μικρές ημέρες είναι ότι το χειμερινό ηλιοστάσιο σηματοδοτεί σημείο καμπής.
Μετά τις 21 Δεκεμβρίου, οι μέρες θα αρχίσουν σταδιακά να μεγαλώνουν ξανά. Η αλλαγή είναι αρχικά ανεπαίσθητη — μόλις λίγα δευτερόλεπτα — ωστόσο αποτελεί το πρώτο βήμα προς περισσότερο φως, καθώς ο χειμώνας εξελίσσεται.