Η κουβέντα περί παρεμβάσεων στον εκλογικό νόμο είναι απολύτως υπαρκτή. Μπορεί ο πρωθυπουργός, αλλά και υπουργοί να έχουν κατά καιρούς διαμηνύσει ότι θα πάμε με το υπάρχον πλαίσιο στις επόμενες εκλογές, ωστόσο υπάρχει μπροστά μια ζοφερή πραγματικότητα που θέλει την επόμενη μέρα μια καθόλου σταθερή κατάσταση με το τοπίο τουλάχιστον ομιχλώδες.

Του Κώστα Τσαγκαράκη

Βεβαίως, οι εισηγήσεις για αλλαγές επανέρχονται, όμως προς ώρας οι διαθέσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν φαίνεται να έχουν αλλάξει. Δεν έχει ζητήσει να γίνει και κάποια άσκηση επί χάρτου, ενώ υπάρχει το κομμάτι εκείνων που πιστεύουν ότι η Νέα Δημοκρατία μπορεί να επανακάμψει σε ποσοστά άνω του 30%, με τις απαραίτητες διορθώσεις στα κακώς κείμενα μέσα στο 2026 και με παροχές προς τους πολίτες, που θα τις επιτρέψουν τα οικονομικά της χώρας. Βέβαια αυτή τη στιγμή το εκλογικό τοπίο είναι ξεκάθαρο.

Αναποφάσιστοι και γκρίζα ζώνη θα παίξουν το ρόλο τους, οπότε επόμενη μονοκομματική κυβέρνηση δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα. Αυτοδυναμία ούτε με το κυάλι… Σε παλαιότερη συνέντευξη που έδωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε απορρίψει εκ νέου τα σενάρια παρεμβάσεων στον εκλογικό νόμο, παρά τον πολιτικό κατακερματισμό και τη Βουλή - Βαβέλ που έχει προκύψει με πολλά μεσαία και μικρά κόμματα. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να κινηθεί στην γραμμή, κλείνοντας το θέμα, αλλά όχι... ερμητικά, όπως τότε που τόνισε ότι ο εκλογικός νόμος δεν αλλάζει εν κινήσει. Εν… στάσει όμως; Και πως καθορίζεται αυτό ακριβώς; Σε κάθε περίπτωση, ο πρωθυπουργός δεν είναι σε φάση παρεμβάσεων στον νόμο παρά τις πυκνές εισηγήσεις. Αυτή τη στιγμή…

Συνομιλητές του πρωθυπουργού, παράγοντες του Μεγάρου Μαξίμου και βουλευτές της Ν.Δ., βεβαίως, έχουν διαφορετικές απόψεις και συντείνουν στην ανάγκη κάποιας παρέμβασης.

Με δεδομένη λοιπόν την ανάγκη πολιτικής σταθερότητας σε ένα ταραγμένο γεωπολιτικό περιβάλλον, πολλοί υπερθεματίζουν, ιδίως όσο το κυβερνών κόμμα απέχει ακόμα σημαντικά από ποσοστά αυτοδυναμίας κατά τα πρότυπα των προηγούμενων εκλογικών αναμετρήσεων.

Πλέον στις όποιες αποφάσεις, θα σταθμιστούν το επερχόμενο κόμμα ή κίνημα Τσίπρα, καθώς και η… κυματιστή κίνηση Καρυστιανού που ενδεχομένως να γίνει και… τσουνάμι που θα απειλήσει το συστημικό πολιτικό γίγνεσθαι της χώρας.

Οι αλλαγές στο τραπέζι

Η πρώτη ιδέα αφορά την αύξηση του πήχη εισόδου στη Βουλή από το 3% στο 5%, προκειμένου να μείνουν εκτός κάποια μικρά κόμματα και να πέσει έτσι ο πήχης της αυτοδυναμίας. Με τα σημερινά δεδομένα, αν τα κόμματα εκτός Βουλής αθροίζουν ποσοστό 10%, ο πήχης της αυτοδυναμίας είναι περίπου στο 36,5%. Οι υπέρμαχοι αυτής της άποψης θεωρούν ότι όλα τα μικρά κόμματα δεν θα πιάσουν τον πήχη, ενώ αναφέρουν ότι μια τέτοια ρύθμιση θα ευνοούσε και κόμματα της αντιπολίτευσης, όπως το ΠΑΣΟΚ.

Βέβαια κανείς δεν ξέρει πώς θα επενεργήσει μια τέτοια αλλαγή, που μπορεί να συσπειρώσει έτι περαιτέρω μικρότερους κομματικούς σχηματισμούς και τότε θα γίνει κυριολεκτικά χαμός. Η άλλη άποψη είναι για τον μηχανισμό απονομής του μπόνους. Σήμερα, το πρώτο κόμμα παίρνει μπόνους πάνω από το 25%, οπότε και κατοχυρώνει 20 έδρες και από εκεί και πέρα παίρνει μία έξτρα έδρα για κάθε 0,5%. Άρα, με ένα ποσοστό 30% το πρώτο κόμμα θα έπαιρνε μπόνους 30 εδρών, με αποτέλεσμα η αυτοδυναμία να είναι μακρινό σενάριο. Οι υπέρμαχοι αυτού του extreme σεναρίου λένε ότι το ποσοστό για τις έξτρα έδρες θα μπορούσε να πέσει στο 0,4% ή ακόμη και στο 0,3%!

Πάντως στο επίπεδο των γαλάζιων βουλευτών τα πράγματα είναι σε κατάσταση νευρικής κρίσης. Αν η Ν.Δ. πήγαινε με τα σημερινά δεδομένα σε εθνικές εκλογές, πολλοί νυν βουλευτές θα έχαναν την έδρα τους. Και ιδίως στις τετραεδρικές περιφέρειες. Εκεί δηλαδή που η Νέα Δημοκρατία πέτυχε εξαιρετικά ποσοστά στις εκλογές του 2023, όπου σε ορισμένες περιπτώσεις πέτυχε και το απόλυτο. Βεβαίως, θα μειώνονταν και η γαλάζια εκπροσώπηση στις μεγάλες περιφέρειες, όπου θα έπρεπε να πάρουν έδρα όλα τα κόμματα, π.χ., Νότιος και Βόρειος Τομέας Β’ Αθηνών, Α’ Αθηνών, Ανατολική Αττική.

Οπότε η πίεση των βουλευτών και τοπικών περιφερειακών στελεχών προς το Μαξίμου δυναμώνει μέρα με τη μέρα και όπως ξέρουμε, ιδίως στην πολιτική… τα πάντα ρει.