Στο επίκεντρο σφοδρής κριτικής βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μετά τη συμφωνία με τον Ντόναλντ Τραμπ για τους δασμούς, καθώς νέα δημοσκόπηση δείχνει ότι η πλειοψηφία των Ευρωπαίων θεωρεί πως η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υπέκυψε στις αμερικανικές πιέσεις, με «ταπεινωτικά» αποτελέσματα για την ΕΕ.
Σύμφωνα με τον Guardian, η δημοσκόπηση της Cluster17 για την πλατφόρμα Le Grand Continent έδειξε ότι κατά μέσο όρο το 77% των ερωτηθέντων – με ποσοστά από 89% στη Γαλλία έως 50% στην Πολωνία – πιστεύει ότι η συμφωνία ωφελεί κυρίως την αμερικανική οικονομία, ενώ μόλις το 2% εκτιμά ότι θα ωφελήσει την ευρωπαϊκή.
Στην έρευνα συμμετείχαν πολίτες από πέντε χώρες, ο πληθυσμός των οποίων αποτελεί το 60% του συνολικού πληθυσμού του μπλοκ. Το 52% των ερωτηθέντων, κατά μέσο όρο, χαρακτήρισε τη συμφωνία του Ιουλίου μεταξύ του Τραμπ και της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ως «ταπεινωτική».
Υπενθυμίζεται ότι η συμφωνία προβλέπει την κατάργηση δασμών για όλα τα αμερικανικά βιομηχανικά προϊόντα και καθεστώς προτιμησιακής πρόσβασης στην αγορά για μεγάλο εύρος αμερικανικών αλιευτικών και αγροτικών προϊόντων. Ωστόσο, τα περισσότερα ευρωπαϊκά προϊόντα που θα εισάγονται στις ΗΠΑ θα υπόκεινται σε βασικό δασμό 15%. Επιπλέον, οι ευρωπαϊκές εταιρείες υποχρεούνται να επενδύσουν επιπλέον 600 δισ. δολάρια στις ΗΠΑ, ενώ η ΕΕ δεσμεύεται να αγοράσει αμερικανική ενέργεια αξίας 750 δισ. δολαρίων και να αυξήσει δραστικά τις δαπάνες για αμερικανικές αμυντικές εξαγωγές. Περισσότερα από τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων αξιολόγησαν αρνητικά αυτές τις δεσμεύσεις.
Η φον ντερ Λάιεν χαιρέτισε τη συμφωνία ως εξαιρετικά σημαντική για την εξασφάλιση σταθερότητας, δίνοντας έμφαση στο γεγονός ότι αποτράπηκε η απειλή του Τραμπ για επιβολή δασμών 30%. Ωστόσο, αναλυτές υποστηρίζουν ότι η ΕΕ έδωσε πολύ περισσότερα απ’ όσα κέρδισε και ουσιαστικά υπέκυψε στις πιέσεις της Ουάσινγκτον.
Την άποψη αυτή φαίνεται να συμμερίζεται και η πλειονότητα των Ευρωπαίων: κατά μέσο όρο το 75% των πολιτών εκτιμά ότι η φον ντερ Λάιεν υποστήριξε τα ευρωπαϊκά συμφέροντα με «πολύ κακό» ή «αρκετά κακό» τρόπο. Σχεδόν το 70% δήλωσε διατεθειμένο να μποϊκοτάρει αμερικανικά προϊόντα λόγω της συμφωνίας, ενώ το 44% χαρακτήρισε τον Τραμπ «εχθρό της Ευρώπης». Επιπλέον, το 47% των ερωτηθέντων διέκρινε «αυταρχικές τάσεις» στη συμπεριφορά του Αμερικανού προέδρου και το 36% εκτίμησε ότι ενεργεί «σαν δικτάτορας».
Περισσότερα από τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων δηλώνουν δυσαρεστημένοι με τον τρόπο που η ΕΕ διαχειρίστηκε τη σχέση της με τον Τραμπ, με το 40% να εκφράζει την επιθυμία να αντισταθεί η ΕΕ στα «καπρίτσια» του Αμερικανού προέδρου.
Λίγες ημέρες πριν την ομιλία της Φον ντερ Λάιεν για την «Κατάσταση της Ένωσης» το 2025, στις 10 Σπτεμβρίου, το 60% των ερωτηθέντων σε πέντε χώρες της ΕΕ δήλωσε ότι θα έβλεπε «πολύ» ή «αρκετά» θετικά την παραίτησή της.
Σε σαφές μήνυμα προς τις Βρυξέλλες, υψηλά ποσοστά συμμετεχόντων – από 85% στην Ισπανία έως 61% στη Γαλλία – δήλωσαν ότι θα ήθελαν η χώρα τους να παραμείνει στην ΕΕ. Ωστόσο, το 37% υποστηρίζει ότι, εάν η Ένωση αποτύχει να προστατεύσει τους πολίτες της από γεωπολιτικούς κινδύνους, θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο εξόδου.