Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζεται να παρουσιάσει πρόταση-ρεκόρ για τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ύψους €1,717 τρισ., με το τελικό ποσό να συζητείται ως αργά το βράδυ της Τρίτης στις Βρυξέλλες, όπως αναφέρει το Politico.
Το σχέδιο, που αναμένεται να ανακοινωθεί την Τετάρτη από την Πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προβλέπει σημαντική αύξηση από τον τρέχοντα προϋπολογισμό των €1,2 τρισ. (2021-2027).
Εάν εγκριθεί, οι δαπάνες της ΕΕ θα ανέλθουν στο 1,23% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος των κρατών-μελών για την περίοδο 2028-2034, έναντι περίπου 1,1% σήμερα. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν αξιωματούχοι, το νούμερο μπορεί ακόμη να αλλάξει, καθώς μέχρι το βράδυ της Τρίτης η πλειονότητα των 27 επιτρόπων δεν είχε δει το τελικό κείμενο.
Οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να συνεχιστούν σκληρά για πάνω από δύο χρόνια μέχρι την τελική έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη-μέλη, που πρέπει να συμφωνήσουν ομόφωνα. Παραδοσιακά, το αρχικό ποσό που προτείνει η Κομισιόν περικόπτεται από τις εθνικές κυβερνήσεις πριν την τελική έγκριση, κάτι που αναμένεται και τώρα.
Ο προϋπολογισμός χρηματοδοτείται κυρίως από συνεισφορές των κρατών-μελών, ενώ συμπληρώνεται από έσοδα όπως οι τελωνειακοί δασμοί και ο φόρος πλαστικών. Ωστόσο, ήδη αρκετές χώρες, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, αντιδρούν σε πιθανή αύξηση της συνεισφοράς τους, ειδικά σε μια περίοδο ανόδου των λαϊκιστικών και αντιευρωπαϊκών δυνάμεων.
Σύμφωνα με το σχέδιο που διέρρευσε, η Κομισιόν προτείνει:
- €946 δισ. για το «ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο και την ποιότητα ζωής», που περιλαμβάνει περιφερειακή πολιτική και την κοινή αγροτική πολιτική. Ωστόσο, οι αγροτικές επιδοτήσεις και τα κονδύλια για φτωχότερες περιοχές θα αποτελούν πλέον μικρότερο ποσοστό του συνόλου.
- €522 δισ. για «ανταγωνιστικότητα, ευημερία και ασφάλεια», με αυξημένες δαπάνες στην άμυνα και την καινοτομία.
- €190 δισ. για τη λεγόμενη «Παγκόσμια Ευρώπη», περιλαμβάνοντας αναπτυξιακή βοήθεια και στήριξη σε γειτονικές χώρες.
- €107 δισ. για τη «διοίκηση», δηλαδή μισθούς και λειτουργικά έξοδα των ευρωπαϊκών θεσμών.
Παράλληλα, δημιουργείται ειδικό εκτός προϋπολογισμού ταμείο ύψους €88 δισ. για τη στήριξη της Ουκρανίας τα επόμενα επτά χρόνια.
Για την αποπληρωμή του κοινού χρέους που δημιουργήθηκε μετά την πανδημία, η Επιτροπή σχεδιάζει την επιβολή τριών νέων φόρων σε ηλεκτρονικά απόβλητα, προϊόντα καπνού και μεγάλες επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών άνω των €50 εκατ. Οι ετήσιες αποπληρωμές αναμένεται να κυμαίνονται μεταξύ €25-30 δισ. από το 2028.
Η Φον ντερ Λάιεν δήλωσε στους επιτρόπους ότι θα υπάρξουν περικοπές σε υπάρχοντα προγράμματα, προκειμένου η Ένωση να καλύψει τις νέες της προτεραιότητες σε άμυνα, καινοτομία και γεωπολιτική ισχύ. Το αν θα καταφέρει να πείσει τις μεγαλύτερες οικονομίες της ΕΕ να αυξήσουν τη συμβολή τους, μένει να φανεί στις δύσκολες διαπραγματεύσεις που ξεκινούν επίσημα από αύριο.