Ο νέος, αλλά ήδη βαλλόμενος, πρωθυπουργός της Γαλλίας, Φρανσουά Μπαϊρού, κατηγορεί τους 19 εκατομμύρια Γάλλους άνω των 60 ετών ότι οδηγούν τα δημόσια οικονομικά της χώρας στο χείλος της καταστροφής. Καθώς φαίνεται όλο και πιο πιθανό να γίνει ο επόμενος Γάλλος ηγέτης που θα «πέσει μαχόμενος», ο Μπαϊρού δίνει τη μάχη του – αν και αυτή τη φορά εναντίον των ηλικιωμένων. Ο ίδιος υποστήριξε πως ο ενεργός πληθυσμός βρίσκεται αντιμέτωπος με «δουλεία», καθώς καλείται να αποπληρώνει «δάνεια που ελαφρά τη καρδία έλαβαν οι προηγούμενες γενιές».
Σχέδιο περικοπών – και η οργισμένη Βουλή
Σύμφωνα με το Politico o Μπαϊρού επιδιώκει να επιβάλει περικοπές ύψους 43,8 δισεκατομμυρίων ευρώ, ώστε να επαναφέρει υπό έλεγχο τις δαπάνες της χώρας. Όμως βρίσκεται απέναντι σε ένα εχθρικό Κοινοβούλιο, όπου τόσο η αριστερά όσο και η δεξιά έχουν προαναγγείλει ότι θα τον καταψηφίσουν στην ψήφο εμπιστοσύνης της 8ης Σεπτεμβρίου.
Η Γαλλία, δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ, αποτελεί βαρόμετρο. Όπου κατευθύνεται εκείνη, είναι πιθανό να ακολουθήσει και η υπόλοιπη ήπειρος.
Δεν είναι μόνο τα μη βιώσιμα οικονομικά της χώρας που απειλούν να προκαλέσουν μια νέα κρίση χρέους στην Ευρώπη, παρόμοια με εκείνη που συγκλόνισε την ευρωζώνη πριν από δεκαπέντε χρόνια. Το πρόβλημα προμηνύει και μια μελλοντική πραγματικότητα που θα αντιμετωπίσουν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες: οι κοινωνίες γερνούν, οι εργαζόμενοι λιγοστεύουν και οι συνταξιούχοι αυξάνονται.
Η «ενοχή» των μπούμερς
Ο Μπαϊρού, γεννημένος το 1951, στρέφει τα βέλη του προς τους συνομήλικούς του. Οι άνω των 60 αποτελούν πάνω από το ένα τέταρτο του γαλλικού πληθυσμού — ποσοστό που αναμένεται να ανέλθει στο ένα τρίτο μέχρι το 2040. Είτε ήδη λαμβάνουν σύνταξη είτε βρίσκονται λίγο πριν, επιβαρύνοντας το δημόσιο χρέος που ξεπερνά πλέον τα 3,3 τρισεκατομμύρια ευρώ.
Ο κεντρώος πρωθυπουργός, στενός σύμμαχος του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, έχει επενδύσει όλο του το πολιτικό κεφάλαιο στο δόγμα ότι «δεν υπάρχει εναλλακτική» από τη δημοσιονομική πειθαρχία. Το ετήσιο κόστος των συντάξεων ανέρχεται σε 400 δισ. ευρώ, ήτοι στο 14% του ΑΕΠ. Ως το 2035, οι δαπάνες θα αυξηθούν κατά 50 δισ. ευρώ και μια δεκαετία αργότερα θα ξεπερνούν τα 500 δισ.
Παρότι ο Μπαϊρού είχε πάντοτε τη φήμη πολιτικού που επιδιώκει τη δημοσιονομική τάξη, το να στοχοποιεί ανοιχτά τους ηλικιωμένους συνιστά νέα τακτική. Ίσως γιατί, όπως φαίνεται, δεν έχει πλέον πολλά να χάσει. Είναι ο τρίτος πρωθυπουργός της Γαλλίας μέσα σε έναν χρόνο και έχει κλείσει λιγότερους από εννέα μήνες στο αξίωμα.
Η σύγκρουση με τους Σοσιαλιστές και η κοινωνική ένταση
Το Σοσιαλιστικό Κόμμα, που κάποτε θα τον στήριζε, έχει στραφεί εναντίον του στο ζήτημα της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης — θέμα που πυροδότησε τεράστιες αντιδράσεις όταν η κυβέρνηση αύξησε το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Μπαϊρού προειδοποίησε πως οι νέοι θα είναι τα μεγαλύτερα θύματα του διογκούμενου χρέους. «Όλα αυτά για χάρη των μπούμερς, που θεωρούν ότι όλα είναι μια χαρά», δήλωσε σε τηλεοπτική του συνέντευξη.
Αργότερα, διευκρίνισε ότι δεν μιλούσε κυριολεκτικά για «στοχοποίηση των μπούμερς» — δηλαδή όσων γεννήθηκαν μεταξύ 1946-1964. Το μήνυμα, όμως, ήταν σαφές: η παλαιότερη γενιά πρέπει να σφίξει το ζωνάρι.
«Κανιβαλισμός» του μέλλοντος
«Υπάρχει ο κίνδυνος κανιβαλισμού, όπου χρηματοδοτούμε το παρόν και το παρελθόν εις βάρος του μέλλοντος, και αυτό συμβαίνει όλο και περισσότερο», σχολίασε ο οικονομολόγος Μαξίμ Σμπαΐχ, συνεργάτης του think tank Institut Montaigne.
«Οι Γάλλοι δεν αντιλαμβάνονται τη δημογραφική πραγματικότητα, πιστεύουν ότι η Γαλλία παραμένει μια νέα χώρα, ότι μπορείς να σταματάς να εργάζεσαι στα 60. Πρόκειται για μια συλλογική ψευδαίσθηση που δύσκολα αλλάζει», πρόσθεσε, προειδοποιώντας για επώδυνη αναπροσαρμογή του κοινωνικού συστήματος.
Προς «γκιλοτίνα» της πολιτικής καριέρας
Οι συντάξεις απορροφούν το ένα τέταρτο των συνολικών δημόσιων δαπανών. Μόνο η Ιταλία δαπανά αναλογικά περισσότερο. Πάνω από το μισό της αύξησης του γαλλικού χρέους την περίοδο 2018-2023 οφείλεται στις συντάξεις, σύμφωνα με τον πρώην αξιωματούχο του Υπουργείου Οικονομικών Ζαν-Πασκάλ Μποφρέ.
«Για εμάς τους μιλένιαλς, ο λόγος του Μπαϊρού για τους μπούμερς θυμίζει τον Ροβεσπιέρο στην 8η Θερμιδώρ», έγραψε στο Χ (Twitter) ο δημοσιογράφος Ρονάν Πλανσόν, παραπέμποντας στη στιγμή που ο επαναστάτης ηγέτης οδηγήθηκε στη γκιλοτίνα αφότου καταφέρθηκε εναντίον των συμπολιτών του.
Νέες διαδηλώσεις έχουν προγραμματιστεί για τις 10 Σεπτεμβρίου. Το συνταξιοδοτικό υπήρξε πάντα πολιμικό ταμπού στη Γαλλία, με μαζικές κινητοποιήσεις κάθε φορά που τίθεται ζήτημα αλλαγών.
Δημοσιονομικό αδιέξοδο και διεθνείς ανησυχίες
Το 2024, το δημοσιονομικό έλλειμμα έφθασε το 6,1% του ΑΕΠ — διπλάσιο από το 3% που ορίζουν οι κανόνες της ΕΕ. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, δεν θα υποχωρήσει κάτω από το 3% πριν το 2029.
Ο υπουργός Οικονομίας Ερίκ Λομπάρντ προειδοποίησε πως ίσως χρειαστεί παρέμβαση του ΔΝΤ, αν και αναγκάστηκε να ανασκευάσει λίγες ώρες αργότερα μετά από έντονες αναταράξεις στο χρηματιστήριο.
Ήδη οι οίκοι αξιολόγησης έχουν υποβαθμίσει τη γαλλική πιστοληπτική ικανότητα, ενώ τα επιτόκια δανεισμού της χώρας πλησιάζουν αυτά της Ιταλίας, που εδώ και χρόνια θεωρείται σύμβολο δημοσιονομικής ασυδοσίας.
Η δημογραφία δεν συγχωρεί
Παρά τα προβλήματα, η Γαλλία έχει από τις καλύτερες δημογραφικές επιδόσεις στην Ευρώπη, με τον δεύτερο υψηλότερο δείκτη γονιμότητας (1,7 παιδιά ανά γυναίκα). Στην Ιταλία και την Ισπανία ο δείκτης είναι μόλις 1,1 με 1,2, με ακόμα πιο δυσοίωνες προοπτικές.
«Η Γαλλία είναι η ανεπτυγμένη χώρα όπου το βιοτικό επίπεδο των συνταξιούχων είναι το υψηλότερο σε σύγκριση με εκείνο των εργαζομένων», τόνισε ο Τιερί Πεχ, επικεφαλής του προοδευτικού think tank Terra Nova. «Η αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης είναι η πιο σκληρή μέθοδος. Δεν θα ήταν άδικο να συμβάλουν περισσότερο οι πλουσιότεροι συνταξιούχοι. Όμως αυτό απαιτεί πολιτικό θάρρος και κοινωνική πειθώ».
Το κινούμενο «φρούριο» του Κιμ Γιονγκ Ουν - Με το ειδικό τρένο του έφτασε στην Κίνα
Πούτιν σε Σι Τζινπίνγκ: Οι σχέσεις Ρωσίας με την Κίνα βρίσκονται σε «επίπεδο άνευ προηγουμένου»
Ακολουθήστε το Lykavitos.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
