Σε μία «ιστορική» συμφωνία για το μέλλον της Μέσης Ανατολής έφτασαν Ντόναλντ Τραμπ και Μπενιαμίν Νετανιάχου την Δευτέρα (29/09).
«Είχαμε μια επικοδομητική συνεργασία με τον φίλο Νετανιάχου. Είμαστε πάρα πολύ κοντά σε μια μεγάλη μέρα για την παγκόσμια ανθρωπότητα. Σήμερα είναι μια ιστορική μέρα για την ειρήνη. Συζητήσαμε για το πώς θα βάλουμε τέλος στον πόλεμο» επισήμανε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
«Είμαστε, τουλάχιστον, πολύ, πολύ κοντά. Και νομίζω ότι είμαστε πέρα από αυτό, πάρα πολύ κοντά», είπε ο Τραμπ αναφερόμενος στην επίτευξη συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα. Ευχαρίστησε τον Νετανιάχου που συμφώνησε στο σχέδιο.
Εάν γίνει δεκτή από τη Χαμάς, η συμφωνία προβλέπει την απελευθέρωση όλων των εναπομεινάντων ομήρων εντός 72 ωρών, επιβεβαίωσε ο Τραμπ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος είπε ότι «ακούει ότι η Χαμάς θέλει να πετύχει κι αυτή το σχέδιο». Πιστεύει ότι θα λάβουν «θετική απάντηση» από τη Χαμάς.
Πρόσθεσε ότι είχε συναντήσεις με «τόσες πολλές χώρες» για να συζητήσει την πρόταση, συμπεριλαμβανομένων των ηγετών της Τουρκίας, της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και των ΗΑΕ. Λέει ότι έχουν «συμμετάσχει σε μεγάλο βαθμό» στο σχέδιο.
Στο πλαίσιο του σχεδίου, ο Τραμπ επισήμανε ότι οι σήραγγες και οι εγκαταστάσεις παραγωγής της Χαμάς θα καταστραφούν.
Το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης την εκπαίδευση των τοπικών αστυνομικών δυνάμεων και οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) θα αποσυρθούν από τη Γάζα σταδιακά.
Η απειλή της Χαμάς θα «καταστραφεί», είπε, και ο Νετανιάχου θα έχει την πλήρη υποστήριξη του Τραμπ για να «κάνει αυτό που πρέπει να κάνει».
Το Ισραήλ θα έχει «το δικαίωμα» και την πλήρη υποστήριξη των ΗΠΑ να «ολοκληρώσει το έργο της καταστροφής της απειλής της Χαμάς», εάν η οργάνωση απορρίψει τη συμφωνία, προειδοποίησε.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι το σχέδιό του προβλέπει ένα «Συμβούλιο Ειρήνης», ένα διεθνές όργανο του οποίου θα ηγείται ο ίδιος και ηγέτες από άλλες χώρες. Ο πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Τόνι Μπλερ θα συμμετέχει επίσης σε αυτό, είπε.
Οι Παλαιστίνιοι είχαν μια δύσκολη ζωή με τη Χαμάς παρατήρησε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
Η Χαμάς και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις δεν θα διαδραματίσουν κανένα ρόλο στο συμβούλιο και κανέναν ρόλο στη μελλοντική διακυβέρνηση της Γάζας, άμεσα ή έμμεσα ή καθόλου, ξεκαθάρισε ο Τραμπ.
Ο Νετανιάχου παραμένει «πολύ σαφής ως προς την αντίθεσή του σε ένα παλαιστινιακό κράτος», σημείωσε.
Κάποια κράτη αναγνώρισαν «βλακωδώς» ένα παλαιστινιακό κράτος, υποστήριξε.
Οι Ισραηλινοί θέλουν ξανά την ειρήνη. Και υπάρχουν πολλοί Παλαιστίνιοι που επιθυμούν να ζήσουν ειρηνικά, πρόσθεσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
Η οικοδόμηση της ειρήνης δεν θα είναι εύκολη, παραδέχθηκε πάντως, συμπληρώνοντας ότι η συμφωνία είναι «εξαιρετικά δίκαιη».
«Είσαι ο καλύτερος φίλος που είχαμε»
«Είσαι ο καλύτερος φίλος που είχαμε ποτέ στον Λευκό Οίκο, μακράν» τόνισε από πλευράς του ο Μπενιαμίν Νετανιάχου απευθυνόμενος στον Τραμπ.
«Όταν οι δυο μας χώρες είναι η μια δίπλα στην άλλη επιτυγχάνουμε το αδύνατο» τόνισε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός.
Αν η Χαμάς απορρίψει το σχέδιο επί της αρχής, ή το απορρίψει στην πράξη, θα τελειώσουμε τη δουλειά προειδοποίησε. Το σχέδιο του Τραμπ παρέχει «μια ρεαλιστική πορεία για τη Γάζα», είπε ο Νετανιάχου.
«Υποστηρίζω το σχέδιό σου για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, επιτυγχάνει τους στρατιωτικούς στόχους μας» δήλωσε ο Νετανιάχου, αναφερόμενος στο ειρηνευτικό σχέδιο 20 σημείων του Τραμπ.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός τόνισε ότι το σχέδιο θα διασφαλίσει ότι το Ισραήλ δεν θα απειληθεί ξανά από τη Χαμάς.
Εκθείασε τους στρατιώτες του Ισραήλ, οι οποίοι, όπως είπε, μάχονται «σαν λιοντάρια» ενάντια στη «βαρβαρότητα».
Ο Νετανιάχου διεμήνυσε ότι οι Ισραηλινοί δεν έδωσαν αυτή την «φρικτή» μάχη για να παραμείνει η Χαμάς στην εξουσία στη Γάζα.
«Η Παλαιστινιακή Αρχή δεν μπορεί να έχει κανένα ρόλο στη Γάζα χωρίς να υποστεί μια ριζοσπαστική και γνήσια μεταμόρφωση».
Πρόσθεσε ότι αυτό το ειρηνευτικό σχέδιο μπορεί να είναι «μια νέα αρχή» για τη Γάζα και ολόκληρη την περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός παρατήρησε ότι οι Συμφωνίες του Αβραάμ θα μπορούσαν να «επανενεργοποιηθούν» και να επεκταθούν σε άλλα αραβικά και μουσουλμανικά έθνη.
Τι προβλέπει το σχέδιο του Τραμπ
Λίγο πριν τη συνέντευξη Τύπου Τραμπ-Νετανιάχου, ο Λευκός Οίκος έδωσε απόψε στη δημοσιότητα το σχέδιο του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.
Το σχέδιο προβλέπει την έναρξη διαλόγου μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων ώστε να συμφωνήσουν έναν πολιτικό ορίζοντα για την ειρηνική συνύπαρξή τους.
Σύμφωνα με το σχέδιο Τραμπ, εφόσον και οι δύο πλευρές συμφωνήσουν με την πρόταση, ο πόλεμος θα τερματιστεί αμέσως. Εντός 72 ωρών από τη στιγμή που το Ισραήλ την κάνει αποδεκτή, όλοι οι όμηροι, ζωντανοί και νεκροί, θα πρέπει να επιστρέψουν στο Ισραήλ. Αφού επιστραφούν όλοι οι όμηροι, το Ισραήλ θα πρέπει να απελευθερώσει 250 ισοβίτες Παλαιστίνιους και 1.700 κατοίκους της Γάζας που συνελήφθησαν μετά την 7η Οκτωβρίου 2023.
Το Ισραήλ δεν θα κατακτήσει, ούτε θα προσαρτήσει τη Λωρίδα της Γάζας, τη διακυβέρνηση της οποίας θα αναλάβει προσωρινά μια μεταβατική, τεχνοκρατική, απολίτικη παλαιστινιακή επιτροπή. Ο ίδιος ο Τραμπ θα προεδρεύει σε μια επιτροπή που φέρει τον άτυπο τίτλο «Το Συμβούλιο της Ειρήνης» και θα επιβλέπει το μεταβατικό στάδιο στον θύλακα και στην οποία θα μετέχουν και άλλοι αρχηγοί κρατών, συμπεριλαμβανομένου και του πρώην πρωθυπουργού της Βρετανίας Τόνι Μπλερ.
Τα μέλη της Χαμάς θα πρέπει να συμφωνήσουν ότι δεν θα διαδραματίσουν κανέναν ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας, εμμέσως, ευθέως ή με οποιαδήποτε μορφή. Στα μέλη της οργάνωσης που επιθυμούν να φύγουν από τη Γάζα θα παρασχεθεί ασφαλής διέλευση για τις χώρες που θα τα δεχτούν ενώ προβλέπεται και αμνηστία σε όσους δεχτούν να καταθέσουν τα όπλα.
Κανείς δεν θα υποχρεωθεί να φύγει από τη Γάζα και όσοι επιθυμούν να φύγουν θα μπορούν να το κάνουν ελεύθερα και να επιστρέψουν επίσης.
Τα 20 σημεία του σχεδίου του Τραμπ
- Η Γάζα θα είναι μια αποριζοσπαστικοποιημένη ζώνη χωρίς τρομοκρατία, που δεν θα αποτελεί απειλή για τους γείτονές της.
- Η Γάζα θα αναπτυχθεί εκ νέου προς όφελος του λαού της Γάζας, που έχει ήδη υποφέρει περισσότερο από αρκετά.
- Αν και οι δύο πλευρές συμφωνήσουν σε αυτή την πρόταση, ο πόλεμος θα τερματιστεί αμέσως. Οι ισραηλινές δυνάμεις θα αποσυρθούν στη συμφωνημένη γραμμή για να προετοιμαστούν για την απελευθέρωση ομήρων. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, όλες οι στρατιωτικές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων αεροπορικών βομβαρδισμών και βομβαρδισμών πυροβολικού, θα ανασταλούν, και οι γραμμές μάχης θα παραμείνουν παγωμένες μέχρι να πληρωθούν οι όροι για την πλήρη σταδιακή αποχώρηση.
- Εντός 72 ωρών από τη δημόσια αποδοχή της συμφωνίας αυτής από το Ισραήλ, όλοι οι όμηροι, ζωντανοί και νεκροί, θα επιστραφούν.
- Μόλις απελευθερωθούν όλοι οι όμηροι, το Ισραήλ θα αποφυλακίσει 250 ισοβίτες κρατουμένους καθώς και 1.700 Παλαιστίνιους από τη Γάζα που συνελήφθησαν μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, συμπεριλαμβανομένων όλων των γυναικών και παιδιών που κρατήθηκαν σε αυτό το πλαίσιο. Για κάθε Ισραηλινό όμηρο του οποίου επιστρέφονται τα λείψανα, το Ισραήλ θα παραδώσει τα λείψανα 15 νεκρών Παλαιστινίων από τη Γάζα.
- Μόλις επιστραφούν όλοι οι όμηροι, τα μέλη της Χαμάς που δεσμεύονται σε ειρηνική συνύπαρξη και θα καταθέσουν τα όπλα τους θα λάβουν αμνηστία. Στα μέλη της Χαμάς που επιθυμούν να φύγουν από τη Γάζα θα παρασχεθεί ασφαλής διέλευση σε χώρες που θα τα υποδεχθούν.
- Με την αποδοχή αυτής της συμφωνίας, θα σταλεί αμέσως πλήρης ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας. Ως ελάχιστο επίπεδο, η βοήθεια θα αντιστοιχεί στις ποσότητες που είχαν περιληφθεί στη συμφωνία της 19ης Ιανουαρίου 2025 για την ανθρωπιστική βοήθεια, περιλαμβάνοντας αποκατάσταση υποδομών (ύδρευση, ηλεκτρισμός, αποχέτευση), αποκατάσταση νοσοκομείων και φούρνων, και την είσοδο αναγκαίου εξοπλισμού για την απομάκρυνση ερειπίων και το άνοιγμα δρόμων.
- Η είσοδος και διανομή βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας θα πραγματοποιείται χωρίς παρεμβάσεις από τα δύο μέρη, μέσω των Ηνωμένων Εθνών και των υπηρεσιών τους, της Ερυθράς Ημισελήνου, καθώς και άλλων διεθνών θεσμών που δεν σχετίζονται με καμία πλευρά. Το άνοιγμα του περάσματος της Ράφα προς τις δύο κατευθύνσεις θα υπόκειται στον ίδιο μηχανισμό που εφαρμόστηκε στη συμφωνία της 19ης Ιανουαρίου 2025.
- Η Γάζα θα διοικείται από μια προσωρινή μεταβατική διακυβέρνηση ενός τεχνοκρατικού, απολιτικού παλαιστινιακού επιτροπικού οργάνου, υπεύθυνου για την καθημερινή παροχή δημόσιων υπηρεσιών και τη λειτουργία των δήμων προς όφελος του λαού της Γάζας. Αυτή η επιτροπή θα αποτελείται από εξειδικευμένους Παλαιστίνιους και διεθνείς εμπειρογνώμονες, με εποπτεία από έναν νέο διεθνή μεταβατικό οργανισμό, το «Συμβούλιο Ειρήνης», με πρόεδρο τον πρόεδρο Ντόναλντ Τζ. Τραμπ. Συμμετέχοντα μέλη και αρχηγοί κρατών θα ανακοινωθούν, συμπεριλαμβανομένου του πρώην πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ. Το όργανο αυτό θα θέσει το πλαίσιο και θα διαχειρίζεται τη χρηματοδότηση για την ανασυγκρότηση της Γάζας μέχρι η Παλαιστινιακή Αρχή να ολοκληρώσει το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεών της, όπως έχει παρουσιαστεί σε διάφορες προτάσεις (π.χ. σχέδιο ειρήνης του Τραμπ το 2020 και η σαουδο-γαλλική πρόταση), και να μπορέσει με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα να αναλάβει ξανά τον έλεγχο της Γάζας. Το όργανο θα εφαρμόσει τα καλύτερα διεθνή πρότυπα για σύγχρονη και αποτελεσματική διακυβέρνηση που θα εξυπηρετεί τον λαό της Γάζας και θα προσελκύει επενδύσεις.
- Ένα οικονομικό αναπτυξιακό σχέδιο Τραμπ για την ανοικοδόμηση και αναζωογόνηση της Γάζας θα δημιουργηθεί μέσω επιτροπής ειδικών που συνέβαλαν στη δημιουργία σύγχρονων, επιτυχημένων πόλεων-θαυμάτων στη Μέση Ανατολή. Πολλές στοχευμένες επενδυτικές προτάσεις και ιδέες ανάπτυξης που έχουν διαμορφωθεί από διεθνείς ομάδες θα ληφθούν υπόψη, ώστε να ενσωματωθούν με τα πλαίσια ασφάλειας και διακυβέρνησης για να προσελκύσουν και να διευκολύνουν επενδύσεις που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, ευκαιρίες και ελπίδα για το μέλλον της Γάζας.
- Θα δημιουργηθεί ειδική οικονομική ζώνη με προτιμησιακούς δασμούς και όρους πρόσβασης που θα διαπραγματευθούν με τις συμμετέχουσες χώρες.
- Κανείς δεν θα εξαναγκαστεί να φύγει από τη Γάζα, και όσοι επιθυμούν να φύγουν θα είναι ελεύθεροι να το κάνουν και να επιστρέψουν. Θα ενθαρρύνουμε τον κόσμο να μείνει και θα του προσφέρουμε την ευκαιρία να οικοδομήσει μια καλύτερη Γάζα.
- Η Χαμάς και άλλες παρατάξεις θα συμφωνήσουν να μην έχουν κανένα ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας, άμεσα, έμμεσα ή με οποιαδήποτε μορφή. Όλες οι στρατιωτικές, τρομοκρατικές και επιθετικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων σηράγγων και εργοστασίων παραγωγής όπλων, θα καταστραφούν και δεν θα ξαναχτιστούν. Θα υπάρξει διαδικασία αποστρατιωτικοποίησης της Γάζας υπό την εποπτεία ανεξάρτητων παρατηρητών, που θα περιλαμβάνει τη μόνιμη απόσυρση των όπλων από χρήση, μέσω συμφωνημένης διαδικασίας αποστράτευσης, υποστηριζόμενης από διεθνώς χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα αγοράς και επανένταξης, όλα επαληθευμένα από ανεξάρτητους παρατηρητές. Η Νέα Γάζα θα είναι πλήρως προσηλωμένη στην οικοδόμηση μιας ευημερούσας οικονομίας και στην ειρηνική συνύπαρξη με τους γείτονές της.
- Θα δοθεί εγγύηση από περιφερειακούς εταίρους ώστε να διασφαλιστεί ότι η Χαμάς και οι παρατάξεις θα τηρούν τις υποχρεώσεις τους και ότι η Νέα Γάζα δεν θα αποτελεί απειλή για τους γείτονες ή τον λαό της.
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεργαστούν με αραβικούς και διεθνείς εταίρους για να αναπτύξουν μια προσωρινή Διεθνή Δύναμη Σταθεροποίησης (ISF), που θα αναπτυχθεί αμέσως στη Γάζα. Η ISF θα εκπαιδεύσει και θα υποστηρίξει διαπιστευμένες παλαιστινιακές αστυνομικές δυνάμεις στη Γάζα, σε συνεργασία με την Ιορδανία και την Αίγυπτο, που έχουν σημαντική εμπειρία στον τομέα αυτό. Η δύναμη αυτή θα αποτελέσει τη μακροπρόθεσμη λύση για την εσωτερική ασφάλεια. Η ISF θα συνεργαστεί με το Ισραήλ και την Αίγυπτο για την ασφάλεια των συνόρων, μαζί με τις νέες παλαιστινιακές αστυνομικές δυνάμεις. Είναι κρίσιμη η αποτροπή εισαγωγής όπλων στη Γάζα και η διευκόλυνση της ταχείας και ασφαλούς ροής αγαθών για την ανοικοδόμηση και αναζωογόνηση της περιοχής. Θα συμφωνηθεί μηχανισμός αποφυγής συγκρούσεων μεταξύ των μερών.
- Το Ισραήλ δεν θα καταλάβει ούτε θα προσαρτήσει τη Γάζα. Καθώς η ISF θα εδραιώνει τον έλεγχο και τη σταθερότητα, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) θα αποσύρονται βάσει προτύπων, οροσήμων και χρονοδιαγραμμάτων που θα συμφωνηθούν ανάμεσα σε IDF, ISF, εγγυητές και Ηνωμένες Πολιτείες, με στόχο μια ασφαλή Γάζα που δεν θα απειλεί πλέον το Ισραήλ, την Αίγυπτο ή τους πολίτες τους. Στην πράξη, οι IDF θα παραδίδουν σταδιακά τις περιοχές της Γάζας που κατέχουν στην ISF, σύμφωνα με συμφωνία που θα επιτευχθεί με τη μεταβατική αρχή, μέχρι την πλήρη αποχώρησή τους, εκτός από μια ζώνη ασφαλείας που θα παραμείνει μέχρι η Γάζα να είναι πλήρως ασφαλής από τυχόν επανεμφάνιση τρομοκρατικής απειλής.
- Σε περίπτωση που η Χαμάς καθυστερήσει ή απορρίψει αυτή την πρόταση, τα παραπάνω, περιλαμβανομένης της ενισχυμένης ανθρωπιστικής επιχείρησης, θα συνεχίσουν να υλοποιούνται στις περιοχές χωρίς τρομοκρατία που θα παραδίδονται από τους IDF στην ISF.
- Θα δημιουργηθεί διαδικασία διαθρησκειακού διαλόγου, βασισμένη στις αξίες της ανεκτικότητας και της ειρηνικής συνύπαρξης, για να αλλάξει τις νοοτροπίες και τα αφηγήματα Παλαιστινίων και Ισραηλινών, δίνοντας έμφαση στα οφέλη που μπορούν να προκύψουν από την ειρήνη.
- Καθώς η ανασυγκρότηση της Γάζας θα προχωρά και το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Παλαιστινιακής Αρχής θα υλοποιείται με συνέπεια, μπορεί τελικά να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μια αξιόπιστη πορεία προς την παλαιστινιακή αυτοδιάθεση και κρατική υπόσταση, την οποία αναγνωρίζουμε ως προσδοκία του παλαιστινιακού λαού.
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εγκαινιάσουν διάλογο ανάμεσα στο Ισραήλ και τους Παλαιστινίους για να συμφωνηθεί ένας πολιτικός ορίζοντας ειρηνικής και ευημερούσας συνύπαρξης.