Ακριβώς ένα 24ωρο μετά την συμφωνία για εκεχειρία ή ακόμα και λήξη του πολέμου των 12 ημερών ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν και παρόντος του Ντόναλντ Τραμπ που έπαιξε καθοριστικό ρόλο με τον έναν ή άλλο τρόπο στην υπόθεση αυτή, διεξάγεται σήμερα στη Χάγη η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ.
Σκληρό παζάρι για δαπάνες στο 5%
Στο επίκεντρο της συνόδου βρίσκεται η ιστορική απόφαση για την αύξηση των αμυντικών δαπανών των χωρών μελών στο 5% του ΑΕΠ μετά από απαίτηση του Τραμπ.
Το βασικό ζητούμενο είναι η επικαιροποίηση της Δέσμευσης περί Αμυντικών Δαπανών (DIP - Defense Investment Pledge) στο 5% του ΑΕΠ μέχρι το 2035. Ο στόχος αυτός αποτελείται από δύο πυλώνες: το 3,5% που αφορά αμιγώς στρατιωτικές δαπάνες και το 1,5% που αφορά ευρύτερα επενδύσεις που σχετίζονται με την ασφάλεια και την άμυνα, όπως οι υποδομές, η βιομηχανία και η ανθεκτικότητα.
Ενώ οι λεπτομέρειες των εθνικών στόχων ικανότητας είναι απόρρητες, ο Γενικός Γραμματέας ζήτησε πενταπλάσια αύξηση των δυνατοτήτων αεράμυνας, χιλιάδες περισσότερα άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα και εκατομμύρια φυσίγγια πυροβολικού για να διατηρηθεί η ασφάλεια του ενός δισεκατομμυρίου πολιτών του ΝΑΤΟ.
Το μακρινό πλέον 2014, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων του ΝΑΤΟ συμφώνησαν να διαθέσουν το 2% του ΑΕΠ τους για αμυντικές δαπάνες, για να διασφαλίσουν τη συνεχή στρατιωτική ετοιμότητα της Συμμαχίας. Η απόφαση αυτή ελήφθη σε απάντηση στην παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία και εν μέσω ευρύτερης αστάθειας στη Μέση Ανατολή.
Σύμφωνα με ενημέρωση από το ΝΑΤΟ το 2025, όλοι οι Σύμμαχοι αναμένεται να επιτύχουν ή να υπερβούν τον στόχο της επένδυσης τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ στην άμυνα, σε σύγκριση με μόνο τρεις Συμμάχους το 2014. Την τελευταία δεκαετία, οι Ευρωπαίοι Σύμμαχοι και ο Καναδάς έχουν αυξήσει σταθερά τις συλλογικές τους επενδύσεις στην άμυνα - από 1,43% του συνολικού ΑΕΠ τους το 2014, σε 2,02% το 2024, και επενδύουν συνολικά περισσότερα από 485 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ στην άμυνα.
Η τοποθέτηση Μητσοτάκη
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στην παρέμβασή του στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα υπογραμμίσει τη σταθερότητα και την αξιοπιστία της Ελλάδας ως συμμάχου, καθώς τηρούσε τη δέσμευση περί αμυντικών δαπανών του ΝΑΤΟ (2% του ΑΕΠ) ακόμη και στα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης, συνεισφέροντας σημαντικά στις δυνατότητες της Συμμαχίας σε μια κρίσιμη περιοχή για την περιφερειακή και διεθνή ασφάλεια.
Ο Πρωθυπουργός αναμένεται να αναφερθεί ακόμα στις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, στις απειλές για την περιφερειακή και παγκόσμια ασφάλεια και στον ρόλο που καλείται να παίξει η Συμμαχία εν μέσω ενός όλο και πιο αβέβαιου διεθνούς περιβάλλοντος.
Η Ελλάδα, θα τονίσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ξοδεύει περί το 3% του ΑΕΠ της στην άμυνα, καθώς αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις ασφαλείας.
«Η χώρα μας βρίσκεται στον σκληρό πυρήνα των χωρών της Συμμαχίας που έχουν υπερβεί τη σημερινή δέσμευση του 2% και βρίσκεται στην 5η θέση κατάταξης χωρών του ΝΑΤΟ ως προς το ποσοστό αμυντικών δαπανών επί του ΑΕΠ» αναμένεται να τονίσει ο Πρωθυπουργός και να παρουσιάσει και το 12ετές εξοπλιστικό πρόγραμμα της χώρας ύψους 25 δισ. ευρώ.