Η Τουρκία δεν μπορεί να ενταχθεί στο SAFE, όσο εκκρεμεί το casus belli. Αυτό διαμήνυσε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε δηλώσεις του από τη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε χαρακτηριστικά ότι όσο η υπάρχει το τουρκικό casus belli η Άγκυρα «δεν πληροί τις προϋποθέσεις για την ένταξη στο πρόγραμμα SAFE».
«Δε χρειάζεται να επαναλάβω ότι όσο η Τουρκία έχει εκκρεμές casus belli απέναντι στην Ελλάδα, όσο αμφισβητείται η κυριαρχία ελληνικών νησιών στο Αιγαίο, προφανώς και δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε σε μια τέτοια συμμετοχή», σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Μακάρι η Τουρκία να άλλαζε άποψη για τα ζητήματα αυτά, για να μπορέσουμε να μπούμε σε μια ουσιαστική συζήτηση για το θέμα αυτό. Αυτό, όμως, δεν προβλέπω να γίνεται στο άμεσο μέλλον», πρόσθεσε ο Πρωθυπουργός.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέχεια εξέφρασε την ικανοποίησή του για «τα σημαντικά βήματα ως προς την υλοποίηση μιας κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής».
Ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε ακόμη ότι είναι πολύ σημαντικό ότι στον Οδικό Χάρτη για την Ετοιμότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης έως το 2030 χαρακτηρίζονται εμβληματικά έργα, που αποτελούσαν ανέκαθεν εθνική προτεραιότητα, όπως η αντιπυραυλική ασπίδα. «Είναι πολύ σημαντικό, επίσης, ότι υπάρχει πλέον η αναγνώριση ότι οποιοδήποτε αμυντικό έργο θα πρέπει να λαμβάνει υπ όψιν όλα τα ευρωπαϊκά σύνορα. Σε ερώτηση, μάλιστα, για την ιδέα του περί ενός κοινού ευρωπαϊκού μηχανισμού δανεισμού, ο κ, Μητσοτάκης τόνισε ότι στην παρούσα φάση δεν έχουν εξειδικευτεί τα χρηματοδοτικά εργαλεία για τα προαναφερθέντα έργα.
«Δεν είμαστε ακόμα στο σημείο να έχει ωριμάσει ιδέα για ένα Ευρωπαϊκό Αμυντικό Ταμείο κοινής χρηματοδότησης. Εγώ θα επιμένω να παρουσιάζω αυτή την πρόταση, να την συζητάμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και πιστεύω θα έρθει η ώρα, που θα ωριμάσει η συγκεκριμένη πρόταση, διότι απαντά σε μια πραγματική κοινή ευρωπαϊκή ανάγκη.
Τουρκικά ΜΜΕ: Μας αποκλείουν από το SAFE Ελλάδα και Κύπρος
Δυσαρέσκεια επικρατεί στην Τουρκία μετά τον αποκλεισμό της από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα SAFE, με τα τουρκικά Μέσα Ενημέρωσης να αποδίδουν την εξέλιξη αυτή στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Η «Cumhuriyet» αναφέρει ότι «οι Ελληνοκύπριοι ασκούν βέτο στη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE», επισημαίνοντας ότι η τουρκική αίτηση για ένταξη στο πρόγραμμα, το οποίο αποσκοπεί στην ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στις Βρυξέλλες. Το δημοσίευμα επικαλούμενο διπλωματικές πηγές ανέφερε πως ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει μπλοκάρει τη διαδικασία, ενώ παρά τις προσπάθειες του Βερολίνου για μεσολάβηση, δεν έχει βρεθεί λύση.
Το ρεπορτάζ αναφέρεται και στη στάση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία διατύπωσε ξεκάθαρη θέση για το SAFE. Ο Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε πως «η θέση μας σχετικά με τη συμμετοχή τρίτων χωρών στο χρηματοδοτικό εργαλείο SAFE έχει υιοθετηθεί», υπογραμμίζοντας ότι «καμία χώρα που κατέχει εδάφη ή απειλεί την ασφάλεια κρατών-μελών δεν μπορεί να επωφεληθεί από τα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας».
Η Cumhuriyet συνδέει το κυπριακό και το ελληνικό βέτο, σημειώνοντας ότι η τοποθέτηση της Λευκωσίας ακολούθησε την υπενθύμιση του casus belli από το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η Ελλάδα έχει δηλώσει ότι θα ασκήσει βέτο στη συμμετοχή της Τουρκίας στο SAFE, εκτός αν ανακληθεί η απόφαση του 1995 της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, που χαρακτηρίζει ως πράξη πολέμου την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια.
Η εκπρόσωπος του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, Λάνα Ζωχιού, φέρεται να δήλωσε ότι «όσο ισχύει η απόφαση casus belli, η Ελλάδα δε θα αποδεχτεί τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE» και ότι η ανάκληση αυτής της απόφασης αποτελεί προϋπόθεση για την έναρξη οποιασδήποτε διαπραγμάτευσης.