Αστρονόμοι εντόπισε τρεις πλανήτες στο μέγεθος της Γης σε ένα δυαδικό σύστημα, κινούνται δηλαδή γύρω από δύο άστρα. Η ανακάλυψη είναι πολύ σημαντική αφού τα δυαδικά συστήματα θεωρούνται αφιλόξενα για την παρουσία πολλών πλανητών εκεί.
Η ανακάλυψη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astronomy & Astrophysics» ενδέχεται να αλλάξει τον τρόπο που κατανοούμε τη δημιουργία και τη σταθερότητα των πλανητών μετά τον σχηματισμό τους. Αυτό που καθιστά ακόμη πιο συναρπαστικούς τους πλανήτες του συστήματος TOI-2267 είναι ότι καταρρίπτουν ορισμένα προηγούμενα ρεκόρ εξωπλανητών.
Ακόμα, η διπλή φύση των άστρων του συστήματος που βρίσκεται περίπου 190 έτη φωτός από τη Γη σημαίνει ότι οι εξωπλανήτες αυτοί μπορεί να βιώνουν διπλά ηλιοβασιλέματα, παρόμοια με τη διάσημη σκηνή του Πολέμου των Άστρων όπου ο πρωταγωνιστής κοιτάζει τους δύο ήλιους του πλανήτη του.
«Η ανάλυσή μας δείχνει μια μοναδική πλανητική διάταξη: δύο πλανήτες διασχίζουν το ένα άστρο και ο τρίτος το συνοδό του. Αυτό καθιστά το TOI-2267 το πρώτο γνωστό δυαδικό σύστημα που φιλοξενεί πλανήτες σε τροχιά και γύρω από τα δύο του άστρα», είπε ο Σεμπαστιάν Ζούνιγκα-Φερνάντεζ, μέλος της ερευνητικής ομάδας και ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Λιέγης.
Πολλοί εξωπλανήτες
Τα δυαδικά συστήματα άστρων ποικίλλουν σε μορφές και αποστάσεις. Το TOI-2267 είναι ένα «συμπαγές δυαδικό σύστημα» όπου τα δύο άστρα βρίσκονται πολύ κοντά το ένα στο άλλο. Αυτή η εγγύτητα θεωρείται ότι προκαλεί βαρυτική αστάθεια η οποία σύμφωνα με τα υπάρχοντα μοντέλα καθιστά δύσκολο τον σχηματισμό πλανητών.
Όμως, οι πλανήτες στο TOI-2267 κατάφεραν να σχηματιστούν. «Η ανακάλυψή μας καταρρίπτει αρκετά ρεκόρ, καθώς πρόκειται για το πιο συμπαγές και ψυχρότερο ζεύγος άστρων με γνωστούς πλανήτες, και είναι επίσης το πρώτο όπου έχουν παρατηρηθεί διελεύσεις πλανητών γύρω και από τα δύο άστρα», είπε ο Φρανθίσκο Ποθουέλος, συν-επικεφαλής της έρευνας και ερευνητής στο Ινστιτούτο Αστροφυσικής της Ανδαλουσίας (IAA-CSIC).
Η ομάδα ερευνητών εντόπισε πρώτα ενδείξεις για αυτούς τους τρεις εξωπλανήτες μέσω δεδομένων του TESS, χρησιμοποιώντας λογισμικό ανίχνευσης που ονομάζεται SHERLOCK. Αυτό τους ώθησε να οργανώσουν συμπληρωματικές παρατηρήσεις από άλλα αστεροσκοπεία, όπως το SPECULOOS (Χιλή και Τενερίφη) και τα τηλεσκόπια TRAPPIST στο Βέλγιο.
Αυτά τα τηλεσκόπια είναι ειδικά σχεδιασμένα για την παρατήρηση μικρών εξωπλανητών γύρω από ψυχρά και αμυδρά άστρα, κάτι που ήταν κρίσιμο για την κατανόηση της φύσης του TOI-2267. «Αυτό το σύστημα είναι ένα πραγματικό φυσικό εργαστήριο για να κατανοήσουμε πώς οι βραχώδεις πλανήτες μπορούν να σχηματιστούν και να επιβιώσουν κάτω από ακραίες δυναμικές συνθήκες, όπου θεωρούσαμε ότι η σταθερότητά τους θα ήταν αδύνατη», είπε ο Ποθουέλος.
«Η ανακάλυψη τριών πλανητών στο μέγεθος της Γης σε ένα τόσο συμπαγές δυαδικό σύστημα αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία. Μας επιτρέπει να δοκιμάσουμε τα όρια των μοντέλων σχηματισμού πλανητών σε πολύπλοκα περιβάλλοντα και να κατανοήσουμε καλύτερα τη ποικιλία των πλανητικών αρχιτεκτονικών στον γαλαξία μας», πρόσθεσε ο Φερνάντεζ.
Οι απορίες που εγείρονται σχετικά με τον σχηματισμό πλανητών σε τέτοιες συνθήκες πιθανότατα θα διερευνηθούν περαιτέρω με το διαστημικό τηλεσκόπιο «James Webb» και την επόμενη γενιά επίγειων τηλεσκοπίων.
Αυτά τα εργαλεία θα επιτρέψουν στους αστρονόμους να μετρήσουν με ακρίβεια μάζες, πυκνότητες και πιθανώς ακόμη και τη χημική σύσταση των ατμοσφαιρών των νέων αυτών πλανητών.