Πρώιμη έξαρση γρίπης στην Ευρώπη: Νέο υποστέλεχος Κ ανησυχεί τους ειδικούς

Μια ασυνήθιστα πρώιμη αύξηση κρουσμάτων γρίπης καταγράφεται φέτος σε ολόκληρη την Ευρώπη, με την κυκλοφορία του ιού να εμφανίζεται 3 έως 4 εβδομάδες νωρίτερα από τις προηγούμενες περιόδους. Επιστήμονες και υγειονομικές αρχές παρακολουθούν με ιδιαίτερη ανησυχία την ταχεία άνοδο της εποχικής γρίπης και την παράλληλη εμφάνιση του νέου υποστελέχους Κ του ιού Α(H3N2), το οποίο φαίνεται να κυριαρχεί και πιθανότατα διαθέτει αυξημένη μεταδοτικότητα.

Την ίδια ώρα, τα εθνικά συστήματα υγείας σε πολλές χώρες της Ευρώπης προετοιμάζονται για μία ιδιαίτερα απαιτητική χειμερινή περίοδο, καθώς τα κρούσματα ήδη υπερβαίνουν τα αναμενόμενα επίπεδα. Ειδικοί επισημαίνουν ότι οι μεταλλάξεις του υποστελέχους Κ απαιτούν αυξημένη επαγρύπνηση και άμεση ενίσχυση των ευπαθών ομάδων μέσω εμβολιασμού.

Η κατάσταση στην Ελλάδα

Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης στη χώρα μας παραμένει προς το παρόν χαμηλή. Ωστόσο, η διεθνής επιδημιολογική εικόνα δημιουργεί ανησυχίες για πιθανή ταχύτερη διασπορά τους επόμενους μήνες.

Η Δρα Σταματούλα Τσικρικά, πρόεδρος της Ένωσης Πνευμονολόγων Ελλάδας και μέλος ευρωπαϊκών επιστημονικών οργανισμών, εξηγεί ότι το νέο υποστέλεχος Κ του H3N2 «ήδη ανιχνεύεται σε υψηλά ποσοστά στο νότιο ημισφαίριο» και πλέον αποτελεί το 86% των στελεχών Α(H3N2) στην Ευρώπη, σύμφωνα με το ECDC.

Τι είναι το υποστέλεχος Κ του H3N2

Το υποστέλεχος Κ περιλαμβάνει πολλές νέες μεταλλάξεις, που το διαφοροποιούν σημαντικά από το βασικό στέλεχος J.2 το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την παρασκευή του φετινού αντιγριπικού εμβολίου.

Αυτό εγείρει ερωτήματα σχετικά με:

• ενδεχόμενη αυξημένη μεταδοτικότητα,

• πιθανή μείωση της αποτελεσματικότητας του εμβολίου,

• πιθανότητα διαφυγής από την ανοσολογική απάντηση.

Ωστόσο, όπως διευκρινίζει η κ. Τσικρικά, τα έως τώρα δεδομένα δείχνουν πως ο εμβολιασμός εξακολουθεί να παρέχει ουσιαστική προστασία έναντι της σοβαρής νόσησης.

Συμπτώματα και ομάδες υψηλού κινδύνου

Η λοίμωξη από H3N2 παρουσιάζει την τυπική εικόνα της γρίπης Α, με μεγαλύτερη τάση για βαριά νόσηση σε:

• ηλικιωμένους,

• άτομα με χρόνια νοσήματα,

• εγκύους και θηλάζουσες,

• ανοσοκατασταλμένους,

• φροντιστές βρεφών κάτω των 6 μηνών.

Τα συνηθέστερα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• υψηλό πυρετό,

• βήχα,

• μυαλγίες και αρθραλγίες,

• πονοκέφαλο,

• καταρροή και βράγχος φωνής,

• έντονη κόπωση.

Στα μικρά παιδιά είναι πιθανό να εμφανιστούν και συμπτώματα από το γαστρεντερικό σύστημα, όπως διάρροιες.

Κίνδυνος πρώιμης κορύφωσης της επιδημίας

Η πιθανή ταχύτερη διασπορά και ο μεγαλύτερος αριθμός περιστατικών με σοβαρή κλινική εικόνα ενδέχεται να οδηγήσουν σε προώρη έναρξη της επιδημικής περιόδου, αυξάνοντας την πίεση στα συστήματα υγείας.

Οι επιστήμονες συστήνουν ψυχραιμία, αλλά και άμεση δράση:

ο εμβολιασμός παραμένει κρίσιμος για τη θωράκιση του πληθυσμού.

Ο εμβολιασμός παραμένει η πιο ισχυρή προστασία

Όπως τονίζει η κ. Τσικρικά:

• η ανοσία μετά τον εμβολιασμό χτίζεται σε 2–3 εβδομάδες,

• η προστασία διαρκεί περίπου 6 μήνες,

• η ετήσια ανανέωση του εμβολιασμού είναι απαραίτητη λόγω των συνεχών μεταλλάξεων του ιού.

Ο εμβολιασμός θεωρείται «η πλέον απλή, ασφαλής και αποτελεσματική πράξη πρόληψης», όχι μόνο για την ατομική προστασία αλλά και για τη μείωση της διασποράς στην κοινότητα.