Εστιάζοντας στην «πυραμίδα» του junk food για να κατατάξουν τα πιο επιβλαβή μέλη της, ερευνητές από το Virginia Tech στις Ηνωμένες Πολιτείες ανακάλυψαν ότι τα υπερ-επεξεργασμένα κρέατα και τα αναψυκτικά είναι τα χειρότερα για την υγεία του εγκεφάλου.
Άτομα που κατανάλωναν μία ή περισσότερες επιπλέον μερίδες ημερησίως εμφάνισαν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο νοητικής έκπτωσης, συμπεριλαμβανομένων διαταραχών συναφών με μορφές άνοιας όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με το Science Alert.
Η μελέτη των 4.750 ατόμων
Χρησιμοποιώντας δεδομένα από τη Μελέτη Υγείας και Συνταξιοδότησης του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, οι επιστήμονες παρακολούθησαν 4.750 Αμερικανούς άνω των 55 ετών, εξετάζοντας την πορεία της υγείας τους για έως επτά έτη.
Η γνωστική τους κατάσταση αξιολογήθηκε ανά διετία από το 2014 έως το 2020, με χρήση τεστ όπως ανάκληση λέξεων, αντίστροφη μέτρηση και επαναλαμβανόμενες αφαιρέσεις αριθμών.
«Διπλή βόμβα» για τον εγκέφαλο
Παρόμοιες μελέτες είχαν ήδη συνδέσει τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα (UPF) με παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2, καρδιοπάθειες, άγχος, κατάθλιψη και αυξημένη θνησιμότητα.
Ωστόσο, δεν είχε μελετηθεί ποια συγκεκριμένα είδη είναι τα πιο επικίνδυνα.
Η απάντηση των ερευνητών αφορά μερικά από τα πιο δημοφιλή comfort food: τα κρέατα και τα αναψυκτικά. Μια πίτσα με έξτρα αλλαντικά και αναψυκτικό, σύμφωνα με τη μελέτη, συνιστά «διπλή βόμβα» για τον εγκέφαλο.
17% μεγαλύτερος κίνδυνος γνωστικής έκπτωσης
Συνολικά, 1.363 συμμετέχοντες εμφάνισαν γνωστική έκπτωση.
Όσοι κατανάλωναν τουλάχιστον μία επιπλέον μερίδα υπερ-επεξεργασμένων ζωικών προϊόντων την ημέρα είχαν 17% υψηλότερο κίνδυνο.
Τα ζαχαρούχα ποτά – όπως αναψυκτικά, παγωμένα τσάγια και φρουτοποτά – ήταν λίγο λιγότερο επιβλαβή, αυξάνοντας τον κίνδυνο κατά 6% για όσους τα κατανάλωναν καθημερινά.
Τα υπόλοιπα UPF δεν φαίνεται να επηρεάζουν
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο American Journal of Clinical Nutrition, διαπίστωσε ότι η συνολική κατανάλωση UPF δεν συσχετίζεται άμεσα με γνωστική δυσλειτουργία.
Το ίδιο ισχύει για άλλα υπερ-επεξεργασμένα προϊόντα όπως γλυκά, αλμυρά σνακ, αλείμματα, δημητριακά, γαλακτοκομικά ή έτοιμα γεύματα.
Το μήνυμα των επιστημόνων είναι σαφές: η αποφυγή των αλλαντικών και των αναψυκτικών μπορεί να προσφέρει ουσιαστική προστασία για την υγεία του εγκεφάλου.
Η υπερκατανάλωση στις ΗΠΑ
Η εξάρτηση των Αμερικανών από τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα είναι εντυπωσιακή.
Το 2020, περίπου το 65% των τροφίμων και το 38% των ποτών που αγοράστηκαν από τα νοικοκυριά χαρακτηρίστηκαν UPF – προϊόντα με υψηλό βαθμό βιομηχανικής επεξεργασίας και πρόσθετα όπως χρωστικές, τεχνητές γεύσεις και γαλακτωματοποιητές.
Επιπλέον, τόσο οι νεότερες γενιές όσο και οι μεγαλύτεροι ενήλικες λαμβάνουν πάνω από το μισό των ημερήσιων θερμίδων τους από τέτοιες τροφές.
Η μελέτη έρχεται να υπενθυμίσει ότι, πίσω από τη γεύση και την ευκολία του junk food, μπορεί να κρύβεται ένας αργός, καθημερινός κίνδυνος για τον εγκέφαλο.