Παρασκευή
26 Απριλίου 2024

Φιλοτελισμός: Το χόμπι που μας μεγάλωσε είναι πλέον στα… αζήτητα

Ευ ζην

Πριν λίγες ημέρες και συγκεκριμένα την 1η Οκτωβρίου συμπληρώθηκαν 161 χρόνια από την ημέρα που κυκλοφόρησε το πρώτο ελληνικό γραμματόσημο.

 

Πρόκειται για την Κεφαλή του Ερμή. Ένα γραμματόσημο με πολλά και βαθιά νοήματα καθώς ο Ερμής ήταν ο αγγελιοφόρος των υπόλοιπων Θεών, αλλά και ο Θεός του εμπορίου. 

 

gramma
Γραμματόσημα και φυσικές επιστήμες από την δεκαετία του 70, μάλιστα ένα από αυτά στέλνει μήνυμα για εξοικονόμηση ενέργειας

 

 

Του Λευτέρη Χ. Θεοδωρακόπουλου

 

Τα δεκάδες, εκατοντάδες γραμματόσημα που εκδόθηκαν στην συνέχεια σαγήνεψαν τις γενιές των Ελλήνων οι οποίοι ασχολήθηκαν με τον φιλοτελισμό. 

Ο φιλοτελισμός μια ασχολία μισού αιώνα για τα παιδιά δυστυχώς χάθηκε στο πέρασμα των χρόνων. Άλλη μια «άδικη» νίκη της τεχνολογίας σε βάρος την ιστορία και τον Πολιτισμό. 

 Οι περισσότεροι σπουδαίοι Έλληνες χαράκτες και καλλιτέχνες έχουν δώσει έργα τους, τα οποία έχουν γίνει γραμματόσημα.

 

Μπορεί κανείς να δει την ιστορία της δημόσιας  διοίκησης, την ιστορία του ελληνικού κράτους στην ανάπτυξη των υποδομών πως πήγαιναν την αλληλογραφία με τα πόδια, στην συνέχεια με τα ποδήλατα και μετά με τις μοτοσυκλέτες και όλα αυτά τα βλέπει κανείς στο μουσείο μας όπως επίσης και την ιστορία της τέχνης, την ιστορία της τεχνολογίας. 

 

gramma
Το πρώτο ελληνικό γραμματόσημο, η Μεγάλη Κεφαλή Ερμή εκδόσεως Παρισίων 1.10.1861   

 

gramma
Αποβίβαση των Ευζώνων της Α΄ Μεραρχίας του Ελληνικού Στρατού στη Σμύρνη. 15.5.1919 σε γραμματόσημο

 

 

gramma
Τα πρώτα γραμματόσημα που αποτύπωσαν τους Ολυμπιακούς Αγώνες ήταν ελληνικά και αφορούσαν την Ολυμπιάδα του 1896

 

Ο φιλοτελισμός στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα για πρώτη φορά εμφανίστηκε ο φιλοτελισμός το 1890, πενήντα χρόνια δηλαδή μετά την πρώτη εμφάνιση του. Αναπτύχθηκε ουσιαστικά όμως μετά το 1896, τη χρονιά που έγιναν στην Ελλάδα οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες και εκδόθηκε η πρώτη αναμνηστική σειρά γραμματοσήμων.

 

gramma
Ταχυδρομικό κουτί της Κρητικής Πολιτείας. Περ. 1905

 

gramma
Έλληνας αεροπόρος σε γραμματόσημο

 

Τα παιδιά σήμερα

Η αλήθεια είναι ότι τα παιδιά της σύγχρονης εποχής έχουν πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας κινούμενες εικόνες και χρειάζονται μία επανασύνδεση. Η επανασύνδεση με τα γραμματόσημα μπορεί να τους δώσει πρόσβαση σε έναν άλλο θησαυρό ιστορικό και κυρίως καλλιτεχνικό τον οποίον δεν μπορούν να τον φανταστούν.

 

Το πιο ουσιαστικό απ’ όλα είναι να γνωρίσουν την διαδικασία της παραλαβής ενός γράμματος μιας κάρτας από έναν φίλο που τους θυμήθηκε και αφιέρωσε χρόνο να τους γράψει τις απλές ευχές του. Μια απλή φράση, «Καλά Χριστούγεννα» ή «Καλές διακοπές», αυτό νομίζω ότι δίνει μια χαρά την οποία δεν μπορεί να δώσει κανένα SMS, κανένα μήνυμα σε όλα αυτά τα ηλεκτρονικά συστήματα.

 

Γιατί ο άνθρωπος σου ο φίλος σου είναι χειροπιαστός και θα μείνει για πάντα δίπλα σου.

 

gramma
Μακέτα για τα γραμματόσημα της αεροπορικής σειράς (Μυθολογική) του 1935. Σχεδίαση Δ. Μπισκίνη. Η σειρά απέσπασε το Α΄ Βραβείο στο Φιλοτελικό Συνέδριο Buenos Aires το 1951.

 

 

Format από την δεκαετία του 90;

 

Ο φιλοτελισμός για τα παιδιά του περασμένου αιώνα δεν αποτελούσε μόνο ένα απλό χόμπι αλλά έδινε την δυνατότητα να διευρύνουν τους ορίζοντες τους, να μαθαίνουν την ιστορία, τον πολιτισμό, τις τέχνες αλλά και την τεχνολογία. Η συλλογή, η ανταλλαγή και η τοποθέτηση στο ειδικό με τις ζελατίνες άλμπουμ έκανε τα παιδιά να μάθουν για τον Σεφέρη, τον Ελύτη, την ελληνική επανάσταση, τον γιατρό Παπανικολάου και τόσα άλλα. 

Όμως από την στιγμή που τα gadgets έκαναν αισθητή την παρουσία τους στις παιδικές, προεφηβικές και εφηβικές ηλικίες ο φιλοτελισμός ξεχάστηκε από μεγάλη μερίδα παιδιών. 

Ο φιλοτελισμός  από την δεκαετία του 50 έως το 90 ήταν το πιο δημοφιλές αντικείμενο συλλογής.

Πλέον οι άνθρωποι δεν κάνουν πια συλλογές, δεν μαζεύουν πια τα νέα παιδιά τίποτα. Οι μεγάλοι οι τωρινοί ίσως να συνεχίζουν, αλλά τα παιδιά είναι με ένα κομπιούτερ στο χέρι και δεν έχουν κίνητρα για να κάνουν συλλογή από πολιτισμικούς θησαυρούς.

 

gramma
Γράφημα της ιστορίας των ελληνικών γραμματοσήμων

 

Μεγάλοι θησαυροί στα αζήτητα πωλούνται φθηνά

 

Εκατοντάδες -ίσως και χιλιάδες- συλλογές τα τελευταία χρόνια «σκοτώνονται» για εξευτελιστικά ποσά στα ειδικά μαγαζιά που έχουν απομείνει ή -ακόμα χειρότερα- σε μαγαζιά μεταχειρισμένων. Γέμισε ο κόσμος από φτηνά γραμματόσημα που κάποτε είχαν αγοραστεί πανάκριβα, γιατί κανείς από τους ανθρώπους που τα πουλάνε δεν έχουν ιδέα πόσο αξίζουν.

Ενδιαφέρονται μόνο να ξεφορτωθούν όσο-όσο τη συλλογή του πατέρα ή του παππού που έφυγε από τη ζωή, η οποία τις περισσότερες φορές έχει καταστραφεί από την υγρασία ή τη μούχλα. 

Αν κανείς ξεφυλλίσει αυτές τις σελίδες θα διαπιστώσει πως κρατά την ιστορία αλλά και τις τάσεις από το 1861 έως σήμερα.

 

gramma
Σχέδιο στολής ταχυδρομικού διανομέα με θερινή στολή, του Δ. Καψοκέφαλου. Δεκαετία ’30.

Ακολουθήστε το Lykavitos.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις


Διαβάστε ακόμη
Φόρτωση άρθρων...